Médico veterano ante pandemia de manual. Pablo Mosquera

   Nota: coido que tería que discutir con Pablo abondas das afirmacións que fai no texto. É normal que haxa discrepancias e non especifico a miña opinión antes dos textos. Mais esta vez, son numerosas e quería deixar constancia delas, por máis que o artigo difira de como foi entregado só polo seu versionado ó galego. Por certo, poderá compararse coa versión castelá ó ser publicado en Galicia Dixital.

Médico veterano ante pandemia de manual. Pablo Mosquera

Cando era estudante de medicina na Facultade da Complutense madrileña, o profesor Piédrola ensinounos como se comportan as pandemias e como son as cadeas epidemiolóxicas de todas as enfermidades infecto contaxiosas. Máis tarde, como profesor Asociado por oposición, de Saúde Pública, na Universidade Pública Vasca, fun eu quen ensinaba ao alumnado o que antecede. Durante máis de corenta anos tiven ocasión de enfrontarme con esas enfermidades infecciosas, e como a ciencia médica íaas dominando, ata o punto de lograr a declaración de enfermidade erradicada nalgún caso. Por iso, neste 2021 atópome ante dúas circunstancias que me sorprenderon: unha pandemia por un virus. Un estraño manexo do manual para romper a cadea epidemiológica tal como me ensinaron e ensinei.

Sábese quen é o axente causal. Como se transmite. Quen son suxeitos sans susceptibles. O curso da infección e as súas complicaciones clínicas. Como se diagnostica. A relación entre espazo, densidade de poboación, medio aéreo onde se comparte. Vacinación. Mutacións do virus. Pero tamén hai algunhas incógnitas por publicitar: tempo de incubación segundo a cepa mutante; tempo de duración dos anticorpos producidos polas vacinas; posibilidade de estar vacinado e seguir sendo vehículo de transmisión do virus; complicacións da infección.

E o máis impactante como enfermidade social. Sostenibilidade do espazo económico-laboral coas medidas de illamento para enfermos, infectados e susceptibles de infección. Engado, que por razóns que se escapan á comprensión científica, as medidas que se tomaron: cando, como, onde, e baixo o auspicio de que realidade xurídica, estiveron pragadas de vaivéns, incertezas e graves erros. Unha vez máis. A política invadiu o espazo da ciencia. Os mandarines estorbaron aos expertos. A política non foi a arte de gobernar que significa identificar demandas e atopar para aplicar solucións. O baixo nivel dos dirixentes cobrouse vítimas.

Tarde se quixo atender a chamada da OMS. Había que celebrar determinadas efemérides aínda que iso supuxese o desprezo á declaración de pandemia. O 8-M de marzo 2020, pasará á historia de España como unha data nefasta. Pero non menos que aquelas imaxes televisadas. Os sanitarios aplaudidos pero sen os equipos de protección individual fronte á enfermidade, o que ocasionou inxentes vítimas profesionais. As residencias de anciáns mostrando a súa cara máis cruel e miserable: auténticos almacéns de xente usada, que serven para aliviar conciencias familiares e establecer un gran negocio a costa da senectude dependente. A aparente autoridade dunhas comparecencias uniformadas que daban dicterios para un estado de excepción sen atreverse a tal xestión parlamentaria. Un Parlamento Nacional disposto a usar mortos e "feridos" como arma arreboladiza para lapidar ao Goberno, cando o preciso era un gran acordo de Estado.

Declarouse que todo cidadán "pillado" fóra da orde establecida, fóra acusado formalmente pola autoridade uniformada de resistencia e desacato á autoridade, case como en estado de sitio. Menos mal que o poder xudicial non fora subsumido polo sanchismo e garantiu a lei, os seus límites e en consecuencia os dereitos da cidadanía fronte á tempestade de movementos que a partitocracia atrevidamente ignorante e prepotente usou para facer que facían, cando non tiñan nin pajolera idea do que estaba sucedendo e de como aqueles recortes en sanidade-atención socio sanitaria eran un buraco polo que caían seres humanos cara á enfermidade e a morte.

Pasaron os meses, as estacións do ano, as festas de gardar sen festa. As vítimas da pandemia podemos situalas en tres cohortes poblacionais. Mortos e feridos graves que fixeron plétora nos centros de asistencia sanitaria. Pequenos emprendedores e traballadores que pasaron de vivir toureando uns ingresos a caer no pozo da pobreza. Xentes das máis diversas profesións, actividades, puntos do mapa, que sentiron a angustia -medo ao descoñecido- ao ver o desconcerto que só era realmente dramático cando os informativos daban o "parte de guerra contra o virus". Así estabamos cando apareceu a vacina. Entramos nunha nova fase pandémica. A industria farmacéutica ou o que sexa, emprendeu unha regata de traineras para ser os ganadores da bandeira. O primeiro que lograse colocar a vacuna no mercado tiña asegurado o maior dos negocios. Non importaban os pasos obrigados polos científicos a fin de garantir o produto. Non importaba que a poboación potencialmente receptora quedase eficazmente protexida co menor custo de efectos secundarios posibles. Non importaba que ao ser pandemia, as doses debían ser dispoñibles e sostenibles para todo o orbe, non só para os países do norte -Mario Benedetti-, Só importaba facer diñeiro coa angustia e desesperación da poboación susceptible de caer infectada. E entramos nunha nova dimensión. A denominada loxística da vacinación, por idades e con vacinas das que se comezaron a publicitar efectos secundarios moi graves, que nunca saberemos si os fixo pública a batalla entre industrias do produto ou foron realidade consecuencia do pouco rigor utilizado para a saída ao espazo sanitario dun produto feito apresuradamente a costa de eliminar fases previstas como necesarias para garantir a seguridade.

Tamén o Goberno decidiu que se equivocara. Máis ben que se estaba expoñendo demasiado. E así, da noite para a mañá sinalaron ás Comunidades Autónomas como axentes suficientes e máximos responsables das medidas para enfrontar a enfermidade. Mentres o sanchismo apuntábase os éxitos e beneficiábase do cambio naqueles temibles "homes de negro" que impoñían obxectivos económicos, fiscais e controis para a débeda. ¡Albricias!. Termináronse os controis do gasto. Xa non era cuestión de orzamentos. Liberdade para usar os fondos económicos sen mirar como impactaban no endebedamiento -¡manda narices, por encima do 120% do PIB!- Deixar a España na ruína só será un problema para os españois e para os próximos gobernos que deban enfrontar o caos económico -a única fórmula está en ser capaces de atopar a pedra que converta o granito en ouro-.

Cinco ondadas por mutacións do axente causal. Pero a propaganda oficial parece que o ten previsto para evitar o pánico. Facer do verán un canto á liberdade perdida. Volver ao negocio do lecer vacacional. Sinalar aos mozos e a súa inmadurez como causantes da quinta ondada. Seguir vacinando e presumindo de tal. Restar dramatismo ás horripilantes cifras de mortos diarios. Evitar que os científicos publiquen traballos socio sanitarios sobre a pandemia. Dar exemplo de "dominio" da situación, e xa que logo, ata o Goberno co seu Presidente á cabeza, están de vacacións. Usar a traxedia de Afganistán como cortina de fume fronte á pandemia. Presumir do cambio que han ter as cifras en macroeconomía grazas ao veraneo. Non pensar no outono..