Co novo ano, a revista Chío cambia de lugar web. O caso é que o sitio -'site'- aínda non está listo, [e, para non retrasar a edición, manterase uns días en pdf, ó que podes acceder aquí: Chío 26] e manterase na vella páxina aínda un tempo.
O pdf pódese ver, e, en canto esté visible a web no seu lugar definitivo, cambiarei a ligazón e darei o aviso correspondente. Mentres, podes desfrutar del no enderezo de arriba.
-- Chegou o novo enderezo da edición de xaneiro e en xeral de Chío -
E, a máis, a miña colaboración a este número:
--
Descubrindo o chío mariñán. Definindo
A Mariña limita ó norte con Inglaterra, nutrinte mar por medio. Ó oeste, coa outra mariña mindoniense que é o Ortegal. Ó leste, co Eo-Navia co que estivo unha vez xunguida e segue a ter estreita ligazón. E, ó sur, vía a Terra Chá ou os altos do Eo e do Miño, con Lugo, agora só resto da provincia e dende tempo atrás, bispado diferente do mindoniense que aglutina estas terras. Si, estamos a falar do que hoxe se chama a Mariña lucense, das tres comarcas que se pretenderon organizar con nomes de mariña entre a ría de Ribadeo e a ría do Barqueiro.
Poño o anterior por definir territorio. Territorio que resulta dunha terra empequenecida de xeito administrativo ó poñer novos límites, e na historia ó perder a capital no propio dominio para depender dunha cidade afastada e interior.
Mondoñedo tamén é interior, non?
Mondoñedo interior? Pode parecelo, e é certo que non ten porto. Mais se nos fiamos da historia das súas orixes, está ligada ó mar. Apartada del pola necesidade de supervivencia, non por querencia, o vello San Martiño da fe. E, visto doutro xeito, foi dependente do mar durante todo o tempo que foi capital de toda a costa norte galega.
Hai ¿nostálxicos? ¿simples mariñáns? que din que segue a ser a capital. Cal sería se non? Un Viveiro, aglutinante de Covas e Celeiro baixo a porta de Carlos V (I de España)? Unha Burela nada case da nada, recén saída ó mundo, puxante ó tempo que se ve cerrada en si mesma? O Foz cos altibaixos do verán e inverno, cun peirao a tiro de pedra da area da outra beira e dependente para o seu pulso cíclico de xentes de fóra? Ou mesmo Ribadeo, que chegou a substituír a Mondoñedo no bispado a comezos do milenio pasado pero que hoxe queda no extremo desta terra, a cabalo entre puntos diversos, sempre cun pé fóra do territorio, da unidade? Non, todas elas, reservando o seu espazo, recoñecen tanto a unidade territorial como unha primacía á venerable cidade de tantos séculos.
É este horizonte centrado o que aquí se pretende poder escoitar. Dende a praia á montaña, dende a montaña á praia, que dirían Quilapayún. Tentando abranguer ambas, e os vales. Dándoles acubillo tamén ós moradores. Moradores que cada vez son menos e distribuídos de xeito máis desequilibrado. Mantendo as pedras como se vai podendo, sen poder manter cheos os parques infantís, como se acusa na vista da basílica de San Martiño tras un parque baleiro. Horizonte no mar por onde chegou moito máis do que chega e marcharon moitos máis do que marchan. E horizonte na terra dende onde se esparran tanto a brétema que mantén húmida a paisaxe como a luz do sur ó mediodía, ambas en competición de resultado incerto día tras día. Horizontes que se abren para dar e recibir, que pechan unha paisaxe e un paisanaxe, que atesouran segredos e vontades, que une futuro -incerto ás veces- e pasado -seguro sempre-, que acubilla esperanzas e loita por conseguilas.
Ningún comentario:
Publicar un comentario