A GELO, IN MEMORIAM
Querido amigo: éme moi difícil dirixirme a ti nestas circunstancias, pero quixera rememorar un pouquiño da nosa historia en común, posto que a nosa relación de amizade comezou nos tempos da mili.
Éramos veciños de Ribadeo de toda a vida, pero como ti ben sabes, Ribadeo é un pobo que vai por barrios e por gremios. Non estamos socializados nun grupo común. Pasamos uns ao lado dos outros e nin nos saudamos, e dependendo do día, pois si hai nordés, incluso che poden contestar con mala cara.
Os da Vilavella son da Vilavella e os de Figueirúa de Figueirúa, así como os de San Francisco, os da Regueira, os da Alza, os do Cantón, os de Cabanela, os de Porcillán ou os do Xardín. Todos éramos e somos rapaces diferenciados en grupos rivais que brincábamos entre nós desde nenos. Cada un dedícase as súas cousas e ten bastante con ir tirando o mellor posible dentro da posibilidade gremial que permite a súa vida, tanto de mariñeiros ou mecánicos como o teu e o meu pai, ou da construción, da agricultura, do comercio, da hostaleira, da administración ou da medicina.
Mais chegado o caso de momentos importantes da vida, sí, sabemos facer unha piña compacta co noso sentir ribadense e “campechano” que tan ben nos caracteriza e diferencia doutros pobos. Pois ben. Aquela mili en Ferrol por Mariña, xuntounos a Gelo do Pego, a Carlos do Pericato e a Pancho do Mecánico e tamén atopamos por aló a Roberto “O Pirata” que ía por Terra e tivo que facela por Mar. Eu era o máis vello pois levaba acumuladas cinco prórrogas de estudo e tiven redución dun ano.
Chegados no tren da Costa a Ferrol, leváronnos ao cuartel de instrución, onde pasamos pola barbería, ducha, revista médica de “rebenque” e cambio completo de roupa de paisano ao uniforme militar. Fomos no Reemplazo 6º do 2-novembro-1976. Facía un día de sol frío de nordestada invernal. Axelados. Os tres xuntámonos na 4ª Brigada cuxo Capitán de Infantería de Mariña e Xuíz do Tercio Norte, era D. Victor García (D.E.P.) vinculado a Ribadeo pola súa dona Dª Carmen Rañon.
Aquel empezo non nos foi mal, e desde o primeiro momento tomamos a vida militar como algo que nos tiña que ocorrer nas nosas vidas, como a tantos outros. Éramos preto de 650 soldados naquel Reemplazo no noso cuartel, ademais de toda unha dotación de veteranos.
Así, tranquilamente, empezamos a nosa mili, como rapaces adultos que nos íamos enfrontar a unha vida da que oíramos falar a moita xente pero que, como toda novidade, creaba un certo nerviosismo aos que tíñamos que ir, sí ou sí, obrigatoriamente. Démonos enseguida conta de que todo ía ben, facendo o que nos dicían os cabos verdes destinados na nosa Brigada, veteranos que se ían licenciar, que nos custodiaban, revisaban e nos instruían na instrución militar. Tivemos sorte. Os veteranos da nosa Brigada eran boa xente, e nunca houbo altercados que nomear, salvo algún que outro berro e algunha patada en medio da noite para criticar por todo o alto algún sonoro escape escatolóxico.
Así pasaron os primeiros días e na segunda semana, deixáronos saír francos de paseo, despois dunha minuciosa revista de uniformes. Eran as primeiras cervexas e a primeira cena na vida civil vestidos de mariñeiros. Non o podíamos crer. Estabamos eufóricos no primeiro día da nosa escasa liberdade.
De volta ó cuartel, fomos para a primeira planta ao noso dormitorio da Brigada, oíuse o Toque de Silencio, e como cada noite había algunha que outra algarabía. Pero ese día estaban os decibelios aumentados polo alcohol e de repente oíuse, un sonoro escape de gas que pareceu como si un trono dunha tormenta do Mar do Norte, entrara por unha xanela e que nunca se ía acabar o estruendo. Os berros de, cocho!, porco!, cotroso!, guarro! porcallán!, pitos e asubíos foron tan altos que alarmamos a todo o cuartel.
Subiu feito un basilisco o Sarxento de Garda de Portalón. Non tivemos sorte. Era o sarxento maior instrutor de Técnicas e Prácticas de Combate. Un home de complexión forte e áxil. Aquel que nos ensinaba a ser comandos, a matar a un sentinela co cinto do pantalón, a disparar co Mauser e a manexalo tanto cargado como baleiro, a utilizar a baioneta en todo tipo de eventos de combate e de campaña, a tirar granadas, etc. etc. En fin, un tipo adestrado que nada máis velo entrar pola porta, fíxose un silencio sepulcral na Brigada. -Quién fue!! -Qué pasó aquí!! Ninguén contestou, por máis que indagou preguntando entre as filas de catres. -En cinco minutos todos formados en el patio, alineados y en posición de firmes!!! Foron as súas palabras. Mirámonos desconcertados e mudos, calzámonos a toda presa e baixamos as escaleiras a zancadas.
No patio esperábanos un dos nosos cabos verdes. Formamos en menos dun minuto e oímos aquela voz do sarxento maior: -Atención!! Paso ligero!! Un dos, un dos, un dos, un dos. Así estivemos media hora até desfalecer. Cando viu que íamos caer de fociños ou de calquera maneira, deixounos cun: -Aaaalto!! Fíxonos a advertencia de que non quería oír unha mosca no dormitorio, e gritou: -Rompan filas!!
Nós os tres, ti Gelo, Carlos e máis eu, subimos pingando de suor e rebentados, e cando chegamos o sollado mirámonos e, sen dicirnos nada, démonos perfecta conta de dúas cousas da mili que nos ensinou aquela desagradable experiencia. Primeiro: Nunca sexas delator do teu compañeiro nin veciño, aínda que che pese. A “omertá”, nalgúns casos e sinónimo de Lealdade e compañerismo. Segundo: Toda acción ten unha reacción, unha consecuencia inmediata. Nesta ocasión ante un boureu inadmisible, un castigo.
Aos poucos días daquela liorta, a algúns rapaces da nosa promoción empezaron a darlles un posto de vixilancia interior. Naquel curso, correspondíanlle as faenas de mantemento das instalacións do cuartel a outra Brigada, non á nosa, parecer ser que isto era un programa que se repartían os mandos do cuartel, a primeiros de ano.
No corredor das latrinas puxeron de vixilancia a un rapaz de Boeu de inesquecible actitude. Era de aparencia tan forte como o sarxento maior, e armárono cunha bandoleira que portaba unha baioneta larga de Mauser, a do Cetme era máis curta.
Aquel rapaz armado transformouse. En menos dun mes, xa era “tan militar” como o sarxento maior. Hai xente así, que “traga o uniforme” nada máis lle dan un cargo de autoridade, por ínfima que sexa. Son moi perigosos, pois considéranse “esenciais” e por derriba de calquera persoa normal, pois eles compren ordenes, sen máis pensar.
Pois ben. Chegada a hora de ir a durmir, todo o mundo pasaba polas latrinas antes de deitarse. Pero, ai amigo!, alí estaba o de Boeu que se plantou diante de todos nós como un xabaril: a min dixéronme que non deixara pasar por aquí a ninguén, e por aquí non pasa nindiós! Oídes!! Amosábanos a baioneta e amagaba sacala e poñerse a dar coiteladas en calquera momento. Non houbo maneira de ir a mexar ás letrinas.
Nós os tres, visto o panorama, fomos para o bar, pedimos unhas cervexas e sentámonos nunha mesa. Eu estaba rebentando e púxenme a mexar por debaixo da mesa, deixei un charco como o si fora o líquido dunha cervexa derramada. Pero a todas estas, xuro que sen darme conta, mexáralle polo pantalón o noso ben querido Carlos. Deus bendito, Gelo, canto te riches cando Carlos se queixou de que sentía calor nunha perna. Nunca te esqueciches daquela anécdota, e sempre te rías a gargalladas recordándoa cando nos víamos. Por fin, a aquel “soldado incipiente” viñérono relevar e todo o cuartel poido facer as súas necesidades no sitio apropiado.
Pasou o tempo de instrución sen máis contratempos, pois xa aprendéramos a terceira lección da mili: pasar desapercibidos, unha vez feita a faena diaria, escaquearse en calquera sitio que non te viran. Logo de xurar bandeira déronnos os destinos. Ti quedabas de cociñeiro no cuartel e eu fun para a fragata rápida Intrépido.
Non volvemos a vernos até que nos atopamos de novo en Ribadeo na vida civil. Tí con teu irmán montarades o magnífico restaurante O Forno, onde comíamos Maricarmen e eu a mediodía todos os días da semana, agás sábado e domingo, durante todas as miñas vacacións.
En fin, meu amigo Gelo, sabes que nunca te esquecerei, te esqueceremos, para min seguirás estando tan sorrinte, traballador e ocorrente coma sempre. E quero despedirme tamén como sempre o fixemos: “até a volta, que teñas unha boa campaña, que todo che vaia ben”. Espero que desde ese infinito ao que te fuches, poidas sentir o latexar dos nosos corazóns ao recordarte con bágoas nos nosos ollos.
Noso máis sentido pésame a Maty, Marcos, Viri, Mercedes, Juan, Poli e a toda a familia.
Ningún comentario:
Publicar un comentario