Lingua vital. O que vai de pedir a reivindicar

220225 Queremos Galego remate da manifestación na praza do obradoiro 23 de febreiro CC-BY-NC-SA Ana G. Liste. Collido de https://praza.gal/politica/clamor-masivo-por-un-galego-vital

Lingua vital. O que vai de pedir a reivindicar

     Vexo nun xornal, na súa portada, que milleiros de galegos ‘pedían’ onte, día de Rosalía, por unha lingua vital. No interior, a noticia empregaba outro verbo. Alí, os manifestantes (de novo sen número preciso), ‘reivindicaban’. As verbas cárgaas o diaño, aínda que poda ser máis evidente o que se decide dicir e o que se decide non dicir. Vexamos se non o dicionario da RAG.

    Alí, 'Pedir' é facer coñecer a alguén o que se desexa que dea, conceda ou faga, manifestar o desexo de, solicitar aos pais o permiso (para casar coa filla), desexar ou esperar obter algo de..., solicitar ou suplicar esmola... Os sinónimos van de pregar e rogar a mendigar. Habería que ver o significado concreto que tiña na mente o redactor do titular, que hai abano abondo, pero a deriva xeral do termo coido que está abondo clara.

    Imos polo outro termo. No dicionario da Real Academia Galega aparece 'Reivindicar' como pedir ou esixir unha cousa á que se cre ter dereito. Pode que clarifique máis o único sinónimo que aparece: reclamar. Xa non se trata da posibilidade de desexo, de concesións, de esperar obter, de solicitar, de suplicar, de mendigar. Non. Reclámase ou esíxese a aplicación dun dereito.

    Na práctica, a diferenza está en que os manifestantes non mendigaban, algo que enfocaba o primeiro titular a pesar da foto adxunta que indicaba algo do tamaño da manifestación. Non, os participantes eran conscientes dun dereito do que reclamaban a súa aplicación. Algo que só aparecía no titular do interior do xornal. Reclamábano aplicando a reclamación: o galego, reclamado como lingua vital, foi reclamado en galego, vitalizando a lingua. Claro que o xornal ó que me refiro non acostuma a usar o galego se non é moi por tras do emprego do castelán. Será entón a explicación do mal uso das palabras a súa pouca mestría en galego? Tras botar unha ollada ó dicionario da Real Academia Española, diría que non, que non hai lugar a confusión porque en castelán hai diferenzas semellantes entre as palabras...

    Antes de continuar, de novo o dicionario para recalar en 'vital': relativo ou pertencente á vida. Que é necesario para a vida. É dicir, esencial. Mais tamén pode ser ‘que demostra vitalidade’, é dicir, a característica do que ten moita actividade, de quen actúa con enerxía e decisión. Iso, polo de 'lingua vital'. Os manifestantes tíñano claro: o galego é unha lingua vital. Aínda que mirando as estatísticas poda dicirse que xa o ten sido máis e que leva camiño cara a deixar de selo.

    E aquí, a continuación: 'non só se defende a lingua tras dunha pancarta'. Esa cita, segundo o xornal, do conselleiro do ramo, quere orientar a unha visión na que 'os que van tras a pancarta' só defenderían a lingua dese xeito, mentres que quen non está detrás dela -como o conselleiro- tería toda unha gama de posibilidades que estaría usando. Sen entrar na cuestión de que defender implica un recoñecemento implícito de que está a ser atacado, polo momento, desa defensa pola súa parte, o que hai é -só e evidentemente- que non ía detrás da pancarta. O resto de feitos indicarían máis ben que está a favor de mínimos para o galego, non da súa ‘defensa’.